Mehter Takımı Çalgı ve Enstrümanları

Mehter Takımı, Türk tarihinin en büyük sembolleri arasında yer almaktadır. Osmanlı İmparatorluğunun birçok savaşta galip gelmesinin perde arkasında, Mehter Takımının büyük etkisinin olduğu bilinmektedir. Mehter Takımı, çalgı ve enstrümanlar ile oluşmaktadır. Savaşlarda kullanılan çalgı ve enstrümanlar, Zurna, Kös, Davul, Nakkare, Zil, Çevgen, Trompet ve Zırh olarak bilinmektedir.

 

 

Zurna

Türk borusu olarak bilinen Zurna, sipsili ağaçtan yapılmaktadır. Mehterin temel müzik aleti olarak gösterilen Zurna, heybetli, duygulu, kıvrak ve sesi canlı olarak, mehterde kaba zurna kullanılmaktadır. Zurna, direk üflemeli çalgıların en yaygın ve en çok sevileni olarak bilinmezdir. Davul ile ayrılmaz olan Zurna, Mehter Takımında büyük önem taşımaktadır.

 

Kös

Kös, bakır bük bir kase ile üzerine gerilmiş derinden oluşmaktadır. İki tahta tomak ile çalınan müzik aleti olarak bilinen Kös, at kösü, fil kösü ve deve kösü olarak adlandırılmaktadır. Savaşlarda büyük bir öneme sahip olan Kös, savaşlarda büyük etkiye sahiptir. Osmanlı ordusunun çaldıran ve mohaç seferlerine 500 kös ile gittiği biliniyor.

 

 

Davul

Silindir biçimde olup tahta veya madeni kasnağı, davulu oluşturmaktadır. İki yana gerilmesi sonucunda derilerin bağlanmasıyla meydana gelmektedir. Omuza asılacak kaytanı ile vurulmasının ardından kullanılan tokmak ve ince değnekten ibaret olmaktadır. Halk arasında ve Mehterde çalınmakta olan davullar, değnekle çalınmaktadır. Sus kudretini iyi belirtmesi sebebi ile insanın taşıdığı en güçlü çalgılar içerisindedir.

 

Nakkare

Önceleri yerde bağdaç kurularak çalınmakta olan Nakkare, yürüyüş halinde iken bel kısmına bağlanılarak çalınmaktaydı. Üzerine deri gerilmiş olarak, iki bakır kaseden oluşmaktadır. Göğse dayalı olarak günümüzde çalınmakta olan Nakkare, zahme adı verilen iki küçük bagetle çalınmaktadır.

 

 

Zil

Eski Asya Türkçesinde, çeng, çang gibi adlarla bilinen Zil, sanç ve zenç olarak da bilinmektedir. Türk Müziği'nde 1000 yılı aşkın tarihi bulunmaktadır. Günümüzde zillerin en iyisi bugün, Türkiye'de yapılmaktadır. Zillerin en iyisini İstanbul'dan alabilirsiniz. Mehter Takımı ile ilişkisini de, en iyi zillerin Türkiye'de yapılmasından anlayabilirsiniz.

 

 

 

 

Çevgen

Yeniçeri ocağında toplantı esnasında kapıya asılmaktadır. Çevgen, odaya girilmeyeceğini göstermektedir. Okuyucuların kullandığı müzik aleti olarak bilinen Çevgen, Yeniçeri ocağında habercilerin duyuru aracı olarak kullanılmaktaydı. Cevgen mehter marşları okuyanlar tarafından kullanılır, ellerindeki cevgenler ile marşları okurken ritim tutarak hoş bir ahenk yakalarlar.

 

 

 

Trompet

Bakırdan yapılmış olan Trompet, üflemeli çalgılar içerisinde yer almaktadır. Üfleme sırasında iki veya üç kez ses düzenlemesi yapabilmektedir. Trompet, çalma ilkeleri bakımından kornoya benzemektedir.

 

 

 

 

Zırh

Mehter Takımı, Osmanlı'da zırhları kendileri yapmaktaydı. Günümüzde hala zırhları, kendimiz üretmekteyiz.

 

 

Bu yazı 29 kere okundu.